De samenhang tussen
regulatieprocessen
Voor het reguleren van gezondheid beschikt het lichaam
over vijf centrale regulatieprocessen.
Vijf centrale regulatieprocessen
Voor het reguleren van gezondheid, beschikt het lichaam over vijf centrale regulatieprocessen. Deze processen staan uiteraard niet op zichzelf maar opereren in samenhang. Wanneer dit op een adequate manier gebeurd (gezondheid) spreken we van coherentie, ze functioneren als één geheel. Een verstoring van die samenhang (incoherentie) maakt zich kenbaar door klachten en symptomen. Systeemdiagnostiek maakt gebruik van deze samenhang.
DE VIJF REGULATIEPROCESSEN DIE VOOR ONZE MENTALE EN FYSIEKE GEZONDHEID ZORGEN
BALANS IN NEUROTRANSMITTERS EN NEUROMODULATORS
Hersen- en zenuwgezondheid
De balans tussen neurotransmitters (signaalstofjes in het zenuwstelsel) en neuromodulators (stofjes die verschillende neurotransmitters aansturen) en de gevoeligheid van de receptoren (ontvangers) die deze signalen ontvangen bepaalt de hersengezondheid. De hersenen staan aan de top van de interne hiërarchie.
FUNCTIONEREN VAN HET AUTONOME ZENUWSTELSEL EN HORMONEN
Neuro-hormonale gezondheid
Bij neuro-hormonale gezondheid gaat het om het functioneren van het autonome zenuwstelsel en de hormonen. De hersenen besluiten wat bedreigend is of niet. De stress respons begint diep in de hersenen in een structuur die we de Hypothalamus noemen. Dit centrum stuurt een signaal naar de bijnieren die reageren met de productie van adrenaline. Adrenaline bereidt het lichaam voor op de stressreactie. Deze fase, waarin adrenaline dus de hoofdrol speelt, is de onmiddellijke respons op stress. Vervolgens brengen de hersenen de elite troepen in stelling: de hypothalamus- hypofyse-bijnier-as (HPA-as) waarin zowel het zenuwstelsel, het hormoonstelsel en het immuunsysteem samen, reageren op de verstoring.
VERDEDIGINGSSYSTEEM TEGEN ZIEKTEVERWEKKERS EN BIJ VERWONDINGEN
Immuungezondheid
Het immuunsysteem is het verdedigingssysteem tegen interne en externe ziekteverwekkers en bij verwondingen. Ook wordt het immuunsysteem ingezet
om afvalstoffen of zieke lichaamscellen op te ruimen. We onderscheiden de eerstelijnsafweer en tweedelijnsafweer. De eerstelijnsafweer is een lichaamseigen barrière die schadelijke stoffen buiten de deur houdt, zoals de huid of de slijmlaag in de darmen. De tweedelijnsafweer wordt gevormd door een afweerlinie in het bloed, op het moment dat schadelijke stoffen of ziekteverwekkers het lichaam binnen dringen.
VERWERKING VAN VOEDSEL TOT BOUWSTENEN VOOR HET LICHAAM
Maag- en darmgezondheid
Bij darmgezondheid gaat het om de verwerking van voedsel tot bouwstenen voor het lichaam. De samenstelling van het microbioom (bacteriën, schimmels en gisten die zich bevinden in ons lichaam en het beschermen) en de invloed daarvan op het hele lichaam.
COMMUNICATIE TUSSEN DE BINNENWERELD EN BUITENWERELD
Extracellulaire matrix gezondheid
De extracellulaire matrix bestaat uit bindweefsel en vocht dat zich tussen de cellen bevindt. De extracellulaire matrix is de laatste schakel tussen de aan- en afvoerende structuren en het zenuwstelsel en de individuele cellen. De extracellulaire matrix is primair het belangrijkste communicatiesysteem tussen de binnenwereld (in de cellen) en de buitenwereld, en biedt daarnaast stevigheid en structuur aan weefsels.
EEN BEETJE STRESS IS NIET ERG, HET NIET KUNNEN HERSTELLEN VAN STRESS WEL
Stress
Dankzij de centrale regulatieprocessen kan het lichaam zich aanpassen aan de omstandigheden die het leven met zich meebrengt. Naar binnen gerichte processen bewaken de interne balans, naar buiten gerichte processen bewaken de externe balans en reageren op invloeden van buitenaf. Als er een verstoring van die balans optreedt, spreken we van stress. Leven zonder stress bestaat niet.
Vaker dan bewust wordt ervaren, vindt stress zich een weg naar binnen in het lichaam. Wij maken onderscheid tussen grofweg drie typen stress:
Op het moment dat een lichaam stress registreert, reageren de regulatiesystemen om de balans te herstellen. We kunnen niet altijd beïnvloeden wat er met ons gebeurt, belangrijk is dat we de stress respons in balans houden.
ESSENTIEEL KENMERK BIOMATRIX MODEL
Coherentie
Biocoherence baseert haar werkwijze op het ‘Biomatrix theory‘ systeem model. Dit wetenschappelijk ontwikkelde metamodel beschrijft systeemdynamiek vanuit processen. Een proces heeft altijd een richting en een doel, zoals een rivier van hoog naar laag stroomt en uiteindelijk uitmondt in de zee.
We onderscheiden twee soorten processen. Naar binnen gerichte processen maken deel uit van de interne dynamiek. Naar buiten gerichte processen maken dat we als mensen deel uitmaken van een groter geheel, de leefomgeving, sociale structuren, het economische verkeer, ons werk, etc. De interne processen moeten er voor zorgen dat de naar schatting 35-40 biljoen cellen én hun samenhang, in een goede conditie blijven, onder steeds wisselende omstandigheden.
Zolang alle processen hun doelstelling binnen zekere grenzen bereiken en onderling in een goede afstemming verlopen spreken we van een coherente situatie. Zichtbare uitingen van deze bijzondere samenhang binnen dynamische systemen kunnen we in de natuur waarnemen. Denk aan de school vissen, die als één geheel door het water lijkt te bewegen, steeds reagerend op de omgeving. Of de zwerm spreeuwen, die als een dynamisch bewegende wolk sierlijk door de avondschemering danst.
HET BIOMATRIX MODEL: UITWERKINGEN
Voorbeeld – Het metabool syndroom
Het kijken naar gezondheid vanuit processen kunnen we het beste illustreren aan de hand van een voorbeeld.
Het metabool syndroom is een veel voorkomende ontregeling van de stofwisseling.
Naar schatting 40-50% van de Nederlandse bevolking krijgt hiermee te maken. Zoals bekend omvat het syndroom een geheel van verschijnselen die voorkomen bij een verstoorde glucose stofwisseling. Het ligt aan de basis van obesitas, hart- en vaatziekten, hoge bloeddruk, verstoorde bloed-lipiden (cholesterol en triglyceriden) en diabetes type 2. De centrale verstoring bij dit syndroom is insulineresistentie.
Download nu de gratis white paper over het Metabool Syndroom.